Nowe badanie genetyczne wykazało zaskakujący niedobór DNA Denisovana u ludzi z ery Jomona (około 16 000 do 3000 lat temu), którzy żyli w Japonii. Wynik ten dostarcza kuszących wskazówek na temat wczesnych ruchów człowieka i interakcji w Eurazji. Badanie, opublikowane w czasopiśmie Current Biology, bada złożoną historię mieszania się genów pomiędzy współczesnymi ludźmi (Homo sapiens) i ich tajemniczymi krewnymi, Denisovanami.
Denisowianie, wymarła grupa hominidów, znana jedynie z fragmentarycznych szczątków kości i śladów genetycznych, zamieszkiwała niegdyś części Eurazji. Ich DNA jest nadal obecne u ludzi pochodzenia oceanicznego, wschodnioazjatyckiego, południowo-wschodniego i rdzennych Amerykanów. Naukowcy wykorzystują „odcisk palca Denesovo-Vana”, aby poskładać starożytne podróże tych archaicznych ludzi.
Zespół porównał dane genetyczne 115 starożytnych osobników z różnych regionów Eurazji, sięgające nawet 45 000 lat temu, z danymi pochodzącymi od 279 współczesnych ludzi. Wyniki dają przekonujący obraz wpływu denisowian na różne populacje:
- Pochodzenie z Azji Wschodniej: Starożytni mieszkańcy Azji Wschodniej z kontynentu (Chiny i Mongolia) mieli najwyższą zawartość DNA denisowiańskiego ze wszystkich badanych grup euroazjatyckich. Ta znaczna objętość wskazuje na liczne spotkania z różnymi populacjami denisowian przed ostatnim zlodowaceniem (okres ekstremalnego zimna trwający od około 26 500 do 19 000 lat temu).
- Połączenia zachodnio-eurazjatyckie: Dla kontrastu, starożytne ludy z zachodniej Eurazji (Iran i Gruzja) wykazywały najniższy poziom pochodzenia denisowiańskiego.
Najbardziej zaskakujące odkrycie? Starożytni mieszkańcy Japonii w epoce Jomona (około 16 000–3 000 lat temu) mieli bardzo mało DNA Denisovana. U jednego osobnika z tego okresu, który żył około 3755 lat temu, udział genów denisowiańskich stanowił zaledwie jedną szóstą do jednej ósmej wkładu genetycznego współczesnych mieszkańców Azji Wschodniej. Odkrycie to ostro kontrastuje ze znaczącym denisowiańskim pochodzeniem późnych populacji japońskich z ery Kofun (mniej więcej III wiek do VII wiek n.e.), co sugeruje późniejszy napływ genów denisowiańskich, prawdopodobnie związany z migracją z kontynentalnej Azji Wschodniej do Japonii w tym czasie.
Chociaż przyczyny tego unikalnego wzoru pochodzenia Jomona nie są jeszcze jasne, badacze sugerują kilka możliwości:
- Różne szlaki migracji: Wcześni współcześni ludzie mogli podążać różnymi szlakami, rozprzestrzeniając się po Azji Wschodniej, przez co niektóre grupy – takie jak Jomon – całkowicie unikały spotkania z Denisovanami.
- Rzadkie rozproszenie denisowian: Denisowianie mogli być rozproszeni geograficznie, przez co ich spotkanie było stosunkowo rzadkim zjawiskiem w przypadku niektórych populacji, w tym wczesnego Jomona.
Dalsza analiza genetyczna przeprowadzona wcześniej w prehistorii Japonii (około 32 000 lat temu) może rzucić więcej światła na tę fascynującą tajemnicę i udoskonalić naszą wiedzę na temat interakcji starożytnych ludzi w całej Eurazji. Badanie to podkreśla siłę starożytnego DNA w odkrywaniu złożonych wzorców migracji i rzucaniu światła na wzajemnie powiązaną historię ewolucji człowieka.
